- Pericles was al met gezondheid bezig. Hij gaf er een positieve definitie aan. Gezondheid betekent veel meer dan de afwezigheid van ziekte. ‘Health is that state of moral, mental and physical well-being, which enables man to face any crises in life with the upmost facility and grace’ (Pericles). Lees deze tips met een positieve ingesteldheid. Ik weet dat een burn-out een erge kwaal is. Maar ik blijf positief. Na een goed begeleide burn-out ben je wellicht sterker dan ooit. Je moet wel hard werken en geduld uitoefenen.
- Om een burn-out te vermijden moet je goed voor jezelf zorgen. Een mensen leven lang. Sommigen verwaarlozen zichzelf omdat ze een laag zelfbeeld hebben. Wanneer we een tekort aan waardering gehad hebben en te veel afgekeurd werden, dan versterkt dat onze angst voor afkeuring.
- Oorspronkelijk werd enkel over burn-out gesproken in relatie met werk. Maar momenteel is er een heel andere visie ontstaan. Ten eerste is de leeftijd van mensen met burn-out veranderd. We zien burn-out al op heel jonge leeftijd, vanaf 14 jaar, tot op hoge leeftijd. Verder komt burn-out niet enkel voor bij contactberoepen zoals aanvankelijk gedacht.
- Verwar een burn-out niet met een depressie. Een depressieve stemming, een duidelijke vermindering van plezier in je leven, een gewichtsverandering, gevoelens van waardeloosheid, hulpeloosheid en hopeloosheid kunnen erop wijzen dat er bij jou sprake is van een depressie. We maken dat onderscheid niet om aan hokje denken te doen. De aanpak is nu eenmaal totaal verschillend.
- Ga na hoe het zit met jouw werksituatie: is de werkbelasting nog gezond, kun je je werk regelen naar eigen inzichten, hoe is het gesteld met de financiële vergoeding en de andere voordelen die het werk kan bieden, zoals een beloning, job-tevredenheid, waardering en doorgroeimogelijkheden, een sociaal netwerk. Doe zinvol werk, kun je je inleven in het waardensysteem van het werk, is er een gezonde organisatie, is er al dan niet een zware fysieke belasting? Is men eerlijk en fair? Ga je graag naar het werk? Of voel je dat wrange gevoel dat ontstaat als je niet fait wordt behandeld.
Doe dezelfde oefening voor de thuissituatie: heb je een gezonde relatie, heb je tijd voor jouw kinderen, is je thuissituatie een ontspannende liefdevolle situatie? Leef je single? Ga je af en toe op reis? Of naar de bioscoop?
- Investeer in goede vrienden, goede sociale contacten, een mooi gezin of een waardig alternatief. Dit is een kwestie van geven en nemen. Recente studies van de beroemdste universiteiten in de VS tonen aan dat mensen met een goed netwerk van vrienden, familie en collega’s het best beschermd zijn tegen burn-out.
- Vergelijk jezelf nooit met anderen. Dan heb je weinig zelfvertrouwen. Doe wat je zelf denkt dat je moet doen. Anderen kunnen feedback geven, maar je blijft toch zelf verantwoordelijk.
- Leef niet als een ongeleid projectiel. Plan goed wat je doet. Leef niet zoals Herman van veen zingt: ‘Opzij, opzij, opzij, maak plaats, maak plaats, maak plaats, wij hebben ongelofelijke haast.’
- Leer de structuur van je brein kennen. Dat is van het grootste belang. Hou je brein in conditie. Een brein dat overbelast wordt, zendt geen waarschuwing want een brein heeft geen pijnreceptoren. Het brein werkt dus niet zoals een spier. Wanneer je een spier overbelast, ontstaat er pijn. Maar het brein kan die signalen niet zo duidelijk uitsturen. Je zult vergeetachtig en verward worden. Leer die signalen herkennen. Beperk de prikkels die je brein moet verwerken. Ken de neuroscience van burn-out. Dat is de kernboodschap van mijn keynote op het congres van 13/06 te Gent.
- Sociale steun is onontbeerlijk om ons humane brein optimaal te laten werken.
