Als En Wanneer Angst Aanvalt

Het is goed even stil te staan met de toenemende angst onder de mensen. Want er zijn goede technieken om angst tegen te gaan.

Wanneer angst aanvalt
Op TV zie je veel emotionele prostitutie. Wenende reporters. Dat heeft toch iets vreemd. 
Wat men er ook van zegt, dit verhoogt het piekergedrag en de zorgen van de toeschouwers. Als je wilt kan je je van de morgen tot de avond volpompen met zorgen, maar is dat nodig? Kijk minder Tv en lees minder rampberichten.

De laatste jaren is het ons wel ingeprent: het gaat slecht met de wereld. De aarde warmt op, de wereld is om zeep, het voedsel is slecht, relaties gaan kapot, 15% van de kinderen zijn niet van hun vermeende vader. De rampberichten wisselen wel eens, waar is nu de zure regen gebleven? En zo ontstaat angst bij veel mensen…

Een oeroud systeem

Angst is een oeroud systeem dat in ons reptielenbrein geactiveerd wordt als er een echt of vermeend gevaar opduikt. Dan slaan we op de vlucht, figuurlijk. Maar dat gaat gepaard met productie van adrenaline en met problemen in je spieren, je maag, je hart, rood gezicht, bibberen, slechte ademhaling, verwarring…
Soms ben je rustig en plotseling voel je deze zaken, omdat er zich iets heeft voorgedaan dat als een trigger werkt en dat het angstsysteem in werking zet. Dan voel je je lichaam reageren en begin je soms te denken dat er iets mis is met jou. Die triggers kunnen overal optreden: bij het zien van een programma op T.V., het lezen van de krant, in het restaurant, in de filmzaal…

Triggers

Overkomt het je ook dat je hart sneller klopt, je ademhaling stokt en je vlug wilt verdwijnen als het volgende zich voordoet:

• Op  drukke plaatsen of pleinen komen
• Alleen zijn in het donker
• Wandelen doorheen een slecht verlichte ruimte
• Een lift nemen
• De metro nemen
• Een slang zien in de dierentuin
• Uitgenodigd worden voor een diepgaand gesprek
• Denken dat je zult falen
• Denken aan gevaar
• In een drukke verkeerssituatie terecht komen
• Familieleden die door het verkeer moeten of lange afstanden afleggen
• Spreken in het openbaar
• Denken aan vorige beangstigende situaties
• Losse eindjes: taken of gesprekken die nog moeten gebeuren

Tips

1. Concentreer je op de oplossing van een probleem, niet op het probleem zelf. Veel problemen kunnen nu eenmaal niet opgelost geraken. Schrijf uw zorgen op. Onze hersenen beschouwen alle feiten die ze moeten onthouden en waar geen actie aan verbonden is als een levensbedreigende situatie. Dus maak een lijst: waarover ben ik bezorgd, wat kan ik doen? En wat zal ik doen en wanneer? Van dat ogenblik af zal je zien dat het piekeren afneemt. En dat je zelfvertrouwen toeneemt. Want er is actie gepland. En belangrijk is ook: piekeren komt het meest voor wanneer je veel vrije tijd hebt. Zorg dus voor een goed netwerk van vrienden en voor een goede relatie en verdeel je tijd over verschillende hobby’s. Steek niet alle tijd in jouw werk. Dikwijls durven deze workaholics moeilijk beslissen. Ze denken en piekeren teveel…en hebben veel angst. Gegeneraliseerde angststoornissen zijn één van de meest voorkomende psychische stoornissen. Door angst ontstaat gepieker.  Deze stoornis kan de voorbode betekenen van een latere burn-out. Angst is wat ons tegenhoudt te leven zoals we willen. Of je nu bang bent voor mislukking, verandering, ruzie of kritiek, angsten kennen we allemaal. De kern van elke angst is dat je bang bent dat er iets gebeurt dat je niet aankunt.
    
2. Ontspan je lichaam
   Angst of woede en ontspanning kunnen niet samen gaan. Wanneer je één of andere ontspanningstechniek gaat toepassen geef je een signaal aan je hersenen dat alles veilig is. Eenvoudig is je ademhaling gebruiken als ontspanningstechniek. Ga rustig zitten, adem in alsof je de geur van een roos opsnuift en adem uit alsof je een kaars uitblaast. Dit klinkt melig, maar een goede ademhaling vermijdt een paniekaanval.
   
   Doe dus ademhalingsoefeningen, dan vertraagt je hartslag, daalt je bloeddruk en het leven gaat over het algemeen rustig.  Focus meer op je ademhaling, vooral  op het moment dat je ongerust wordt. Je hoeft dus helemaal geen ingewikkelde technieken en theorieën aan te leren om een paniek te vermijden. Je zult het merken. Het lijkt eenvoudig, bewust ademen. Maar angstig zul je niet meer zijn. 
    
3. Let op de oorzaken.
   Hou een dagboek bij en kijk eens naar de uitlokkende factoren.
   Angstaanvallen en ook woedeaanvallen worden uitgelokt. Er is altijd een trigger. Meestal ben je je daar niet bewust van. Je kent die triggers niet meer. Want het zijn reflexen, restanten van een ver verleden. Angst is een reactie op die triggers. En voor er angst optreedt zijn er al heel wat processen gebeurd. Misschien heb je iets gedacht of gedaan dat de angst heeft doen toenemen. Om een zicht op dat alles te krijgen hou je best een angstdagboek bij. Je moet beginnen letten op kleine, subtiele veranderingen in je gedachten en in je gevoelens voordat angst zich manifesteert.
   Om wat beter zicht te krijgen op je angstaanvallen schrijf je dus de situatie in jouw dagboek, jouw gedachten, jouw gevoelens en jouw gedrag. Na een tijdje zul je de rode draad beginnen zien en dan ken je de triggers.
    
4. Hou je gedachten in de gaten.
   Bij angst ontstaan een aantal onlogische ideeën zoals : “Wat anderen is overkomen, kan mij ook overkomen” of “Dit is vroeger gebeurd, dus dat zal zich zeker herhalen”. Deze gedachten zijn de echte triggers.  Zo ontstaat dan vermijdingsgedrag. Dit vermijdingsgedrag kan een normaal mensenleven onmogelijk maken en aanleiding geven tot een zeer zware burn-out. Wanneer een situatie onvoorspelbaar is, en dat zijn nu eenmaal de meeste situaties in dit leven, neemt de angst en het gevaar voor energieverlies nog toe. Angstige mensen zijn op zoek naar zekerheid. Maar dat is een utopie. Zekerheid is niet van deze wereld.
   Je leert op een positieve manier dat de kunst van een volwaardig leven omgaan is met onzekerheid. We hebben veel behoefte aan controle, maar niets is zeker in dit leven. En angst is een emotie die te maken heeft met wat we niet willen. Daar kunnen we uitgebreid mee oefenen, liefst toch onder begeleiding.
   Bekijk de angst en je zult zien dat het meestal wordt veroorzaakt door een denkfout.
    
5. Vermijd het gevaar of het vermeend gevaar niet.
   Angst is een basisemotie. Het heeft in veel gevallen een positieve functie. Het is één van de oudste stressreacties om ons aan te zetten tot één van de drie V’s:
   
   • – Vluchten als het gevaar te groot is
   • – Vechten als we het gevaar aankunnen
   • – Verstijven zodat de vijand ons niet ziet
     
6. Maar een stressreactie verbruikt veel adrenaline en dus ook veel energie. Het gevaar voor burn-out bij voortdurende hevige angst is dus reëel. En in onze moderne maatschappij zijn hevige vlucht- of vechtreacties zelden nodig.
   Exposure is een goede aanpak van angst. Maar het vraagt veel energie en is niet altijd zonder gevaar. Consulteer dus jouw arts en werk enkel met professionele mensen. 
   Een angstprobleem verdwijnt niet zomaar vanzelf. Iemand met angst blijft zich focussen op mogelijk gevaar. Denk maar aan de mensen met hypochondrie. Hypochondrie is de angst ziek te worden. Deze mensen hebben hun eigen lichaam en geest voortdurend in de gaten. En ze voelen ook allerlei eigenaardige dingen. Iedereen van ons voelt wel eens een pijnsteek of heeft last van hoofdpijn. Maar voor deze mensen zijn dat voorbodes van ernstige ziekten en ze ondergaan allerhande onnodige onderzoeken die zelf niet altijd onschuldig zijn.  En mensen met angstproblemen proberen het gevaar te vermijden. Maar daardoor blijf je steeds op gevaar gefocust. Het brein komt niet meer tot rust. Angst breidt zich steeds verder uit.
   Leven betekent omgaan met risico’s. Als we steeds bezig zijn deze risico’s te vermijden, dan zien we steeds nieuwe risico’s en dan leren we ook niet er mee om te gaan. Dus moeten mensen met angstproblemen leren zich bloot te stellen aan risico’s. Stap per stap, langzaam aan. Dan ontstaat een nieuwe conditionering.
   
   Bij sociale angst kan dergelijke aanpak langzaam maar gestaag gebeuren.
   
   • leren ontspannen
   • in ontspannen toestand beelden oproepen van een volle zaal
   • zichzelf zien in die zaal
   • een foto bekijken van een volle zaal met mensen
   • eens naar een ruimte gaan met veel mensen
   • zichzelf zien in die ruimte
   • zichzelf zien bewegen in die ruimte
   • spreken met mensen
   • spreken voor een groep van mensen
   • spreken in het openbaar
   • andere, grotere en drukkere ruimtes opzoeken zoals een grootwarenhuis of een druk restaurant.
   Bij elke stap wordt je begeleid en vooral ook nagegaan welke gedachten er door je hoofd spoken.  Alles moet goed voorbereid en besproken zijn. Want een mislukking vergroot de angst. De tijd van de  blootstelling aan het gevaar  geleidelijk moet pas geleidelijk toenemen. En let op met de ademhaling, spierspanning en de gedachten die misschien plots tevoorschijn komen. Al bij al is dit toch specialistenwerk.
    
7. Visualiseer
   Angst wordt veroorzaakt door uit te gaan van het ergste. Draai dit eens  om en ga uit van een optimistisch beeld. Dan voel je je onmiddellijk beter. En vergeet niet, je maakt waar wat je vreest. Je kunt dus maar beter aan het positieve denken. 
    
8. Accepteer een zekere dosis angst in het leven maar overdrijf niet.
   Angst moet niet verdwijnen uit je leven, maar je mag niet toelaten dat angst in de weg staat de dingen te doen die je wilt doen. Helemaal geen angst voelen is namelijk voor niemand mogelijk. Een beetje angst is niet erg.